BÜŞRA ANADOL
İstanbul, tarihin yazılmaya başlandığı günlerden bugüne uğruna verilen savaşlarla, coğrafi konumu dolayısıyla nadir özelliklere sahip olması ile yeryüzündeki en önemli şehirler arasında yer edinmiş, topraklarının bir kısmı Asya’da bir kısmı Avrupa’da olan mucizevi bir şehirdir.

Kelimelere sığdırılamayacak kadar sofistike olan bu şehirde, sembol olarak kayıtlara geçmiş önemli yapılar da dikkat çekicidir. Bunlardan ikisini; Ayasofya ve Sultanahmet Camilerini sizin için tüm detayları ile araştırdık.

Ayasofya ve Sultanahmet, tarihleri ve birbirinden eşsiz geçmiş hikayeleriyle görülmesi gereken iki önemli yapıttır. Fatih ilçesinde ve birbirine çok yakın mesafede bulunan bu başyapıtlar geçmişten günümüze kadar gelebilmiştir. Ziyarete açık olan bu yapıtlar her gün binlerce yabancı turist ağırlıyor ve kendilerine hayran bırakıyorlar.

Ayasofya Cami

Ayasofya, eski adıyla Kutsal Bilgelik Kilisesi ve Ayasofya Müzesi veya günümüzdeki adıyla Ayasofya-i Kebir Câmi-i Şerifi olarak günümüzde çok fazla turistik ziyaretçi alan Fatihin en gözde mekanlarından biridir. 1453 yılında İstanbul’un Osmanlılar tarafından fethedilmesiyle II. Mehmed tarafından camiye dönüştürülmüştür. Mustafa Kemal Atatürk ,1934 yılında yayımlanan Bakanlar Kurulu Kararnamesi ile Ayasofya’yı müzeye dönüştürmüş, kazı ve tadilat çalışmaları başlatmıştır. 1935’ten 2020’ye kadar müze olarak hizmet vermiştir. 2020 yılında ise camiye dönüştürülmüştür. Cami ve müze tartışmaları halen devam etmektedir. Ayasofya, günümüzdeki son halini alana kadar aynı yerde bir değil, tam 3 kez inşa edilmiştir. Son kez inşa edilen yapıt, 1000 yıl boyunca dünyanın en büyük katedrali olma özelliğini kazanmıştır. Hem Roma hem de Osmanlı İmparatorluğu’na başkentlik yapmış, İstanbul’da dini hayatın merkezi olmuştur. Son Ayasofya’dan önceki iki Ayasofya, halkın çıkardığı isyanlardaki yangınlarla yerle bir olurken, günümüzdeki Ayasofya’nın da kubbesi depremle yıkılmış ve baştan yapılmıştır. Ayasofya’nın inşaatı Jüstinyen’in bir gece rüyasında bir pirin mabet yaptırmasını istemesi üzerine başlamıştır. İnşaatı 5 yıl 10 ay sürmüştür. 27 Aralık 537 tarihinde kullanıma açılmıştır.

Ayasofya Hakkında Bilinmesi Gerekenler

Sütun ve Mermerler

Sütün ve mermerler antik kentlerden getirildi. Jüstinyen, kilisenin yeniden inşası için imparatorluğun her yerinden malzemeler istetti. Mısır, Batı Anadolu ve Suriye bu kentlerin arasındadır.

Kubbe

Ayasofya’nın orta mekâna hâkim olan kubbesinin, büyüklüğü ve yüksekliği bir kilise için fazla olmasıdır.

İmparatorlar Kapısı

Sadece İmparator tarafından kullanıldığı için kapı bu adı almıştır. Ayasofya’nın en büyük kapısıdır ve üzerindeki mozaikler ilk gün ışığına çıkan mozaiklerdir.

Apsis Mozaiği, Apsisteki İki Melek, Viking Yazısı, VI. Leon Mozaiği, Sunu Mozaiği, Tympanon’daki Patrik Mozaikleri, Mihrap, Şadırvan, Sekiz Adet Büyük Hat Levha, Sultan I. Mahmud Kütüphanesi ve daha fazlası Ayasofya’nın özelliklerinden sadece bazıları.

Ayasofya neden bu kadar önemli?

Ayasofya, mimarisi ve boyutuyla yapıldığı dönemden bugüne kadar eşi benzeri olmayan bir yapıdır. İç mekânı çok büyüktür. Dünyanın en büyük katedrali şimdiki unvanıyla cami konumundadır. Hristiyanlar ve Müslümanlar tarafından kutsal mekân olarak kabul edilmesi de başlıca önemlerindendir.

Ayasofya’ya gitmek için…

Ayasofya, Fatih ilçesinde bulunur tüm yollar Fatihe çıktığından dolayı ulaşım kolaydır.   Aşağıdaki toplu taşıma araçları ise Ayasofya Camii yakınından geçiyor.

Metro: M2

Tramvay: T1

Otobüs:26, 28, 46Ç, 66, 93C, 97,99Y, EM1

Tren: Marmaray (Ataköy/ Pendik)

Sultanahmet Cami

Sultanahmet Camii, Mimar Sinan’ın yetiştirdiği öğrencilerden Sedefkar Mehmet Ağa’ya yaptırılmıştır. Osmanlı Padişahı 1. Ahmet’in isteğiyle İstanbul’daki tarihî yarımadada 1609-1617 yılları arasında inşa edilmiştir. Sultan Ahmet Camii, İstanbul’un Fatih semtindedir. Caminin içerisinde çini ağırlıklı süslemeler bulunmaktadır. Bu çiniler mavi, yeşil ve beyaz rengindedir. Yarım ve büyük kubbelerinde mavi renk olması nedeniyle yabancı turistler Mavi Camii (Blue Mosque) olarak adlandırır. Sultanahmet Camii külliyesiyle İstanbul’un en büyük eserleri arasındadır. Külliyeler camiler, medreseler vb. içinde barındırır fakat günümüze ulaşmamıştır. Sultanahmet, Türkiye’nin altı minareli ilk camisidir.

Sultanahmet turistler tarafından çokça ziyaret edilen camilerden birisidir. Ayasofya ile komşudur ve bu iki yapıt sayesinde ülke çok fazla turist almaktadır. Cami içerisinde bulunan eşsiz çiniler ve desenler görmeye değer. Sultanahmet camiinin en önemli özelliklerinden birisi 6 minareli olması ve bu özelliğin hiçbir camide bulunmamasının nedeni padişahın 6 minare istemesidir. Mimari yapısının ilham kaynağı ise, Osmanlı’nın cami kültürü ve Bizans’ın kilise kültürüdür. Unesco tarafından dünya mirasları listesine eklenmiştir.

Sultanahmet Cami Hakkında Bilinmesi Gerekenler

Yapımı 7 yıl 5 ay süren Sultanahmet Camisinin temeli Sultan 1.Ahmed tarafından atılmıştır.

Önemli özelliklerinden biri, mermerden yapılma mihrabının olmasıdır. Duvarlarda halifelerin isimleri ve Kuran’dan parçalar bulunan caminin Ayasofya’ya bitişik bir konumda yapılmasının en önemli nedeni dönüştürülmüş Hristiyan kilisesine karşı kazanılan İslami bir zafer olmasıdır.

6 minareli olup 4 minarenin 3 şerefesi, ön avludaki iki minarenin ise 2 şerefesi vardır.

Sultanahmet Cami Önemi

Sultanahmet Camii Osmanlı’nın cami, Bizans’ın ise kilise mimarisinin karışımıdır. Turistler tarafından oldukça yoğun ilgiye sahiptir. Osmanlıdan günümüze kadar gelmiş önemli camilerden biridir.

Sultanahmete Nasıl Gidilir?

Sultanahmet Cami, Fatih ilçesinde bulunur tüm yollar Fatihe çıktığından dolayı ulaşım kolaydır.  Aşağıdaki toplu taşıma araçları ise Sultanahmet Cami yakınından geçiyor.

Metro: M2

Otobüs: BN1, EM1

Tren: Marmaray (Ataköy/ Pendik)

Marmaray (Halkalı / Gebze)

Kaynakça

https://gelisenbeyin.net/ayasofya-caminin-ozellikleri.html

https://moovitapp.com/index/tr/toplu_ta%C5%9F%C4%B1ma-Ayasofya_M%C3%BCzesi-Istanbul-site_18803607-1563

https://www.gezilesiyer.com/sultanahmet-camii.html

https://tr.wikipedia.org/wiki/Sultanahmet_Camii#:~:text=Sultan%20Ahmet%20Camii’nin%20tasar%C4%B1m%C4%B1,son%20b%C3%BCy%C3%BCk%20camisi%20olarak%20g%C3%B6r%C3%BCl%C3%BCr.

https://moovitapp.com/index/tr/toplu_ta%C5%9F%C4%B1ma-Sultanahmet_Camii-Istanbul-site_21466561-1563